Euskonews Gaztea
Gaiak: Ibilaldiak Euskal Herritik (XXXI): Ibarrangelu-Elantxobe
VELEZ DE MENDIZABAL ETXABE, Zuriñe
Ibarrangelu eta Elantxobe izango ditugu oraingoan helmuga, eta Bizkaiko kostaldeko eremu hauetara gurekin bidaiatzera gonbidatzen zaitugu. Ibarrangeluko San Andres eliza. Argazkia: Gaizka Garamendi (3digitala) Urdaibaiko biosfera
Ibarrangelu bisitatuz hasiko dugu txangoa. Udalerriaren fundazioaren data zehatza ez da ezagutzen, baina halere, 1334eko datu batzuek dagoeneko aipatzen dute elizatea; Maria Lopez de Haro Bizkaiko Andereak Lekeitioko Santa Maria eliza Ibarrangeluko San Andres elizagatik aldatu zien Arteaga eta Zubietako jaunei.
Gure bisitako aurreneko geldiune honek arrantza izan du mendeetan zehar ekonomia–iturri nagusi, kostaldeko herri gehientsuenek moduan; kuriositate gisa, balea baten kontura, Bermeoko arrantzale batzuekin ika–mikak izan zituen udalerriak. Esan bezala, arrantzale eta marinel profesioak nagusi ziren, eta haiek sortu zuten Elantxobe auzoa –halere, hori geroxeago aipatuko dugu.
Ibarrangelu berez, San Andres elizaren inguruan sortutako herri bat dugu, eta eliza bera XVI. mendekoa da. Merezi du bertaraino gerturatzea, ezen kanpandorrearen gainaldetik figura erlijioso bat zelatan daukagula ikusiko dugu. Atxerreko San Pedroren ermita edota Garaziko Santa Mariaren parrokiak gure arreta bereganatuko dute. Laga hondartza. Argazkia: Gaizka Garamendi(3digitala)
Herriak gainera, bi hondartza ezagun ditu bere lurretan, bata Laga eta bestea Laida, non osteratxo bat emateko leku aproposak diren. Eta ezin dugu ahantzi Urdaibaiko biosferak ere Ibarrangelu bustitzen duela. Hala, bertan fauna eta flora aberatsarekin egingo dugu topo, hala nola, itsas xardin–belarrak, itsas plantainak, otxar basatiak eta txantxikuak, schreiber muskerrak, baratz saguzarrak, muxar grisak, satain piriniarrak eta abar. Malden herrira
Baina ingurune hauek atzean utziko ditugu gure bidean aurrera egiteko. Herri bitxi batetara ipiniko dugu noranzkoa, eta Elantxoberaino gerturatuko gara, Ibarrangelutik oso gertu, bi kilometro eta erdira. Esan dugun lez, Elantxobe Ibarrangeluko herritarrek sortutako auzoa izan zen eta 1524an hasi zen gizon–emakumez betetzen. Auzo izaten jarraitu zuen harik eta 1858an ordura arteko egoera aldatu eta udalerri independentea izatea erabaki zutenera arte.
Tartean baina, gauza ugari gertatu ziren bertikalean eraikitako herrixkan. Hala nola, Bizkaiko jaurerriak 1624an kostaldea indartzea erabaki zuen holandarren erasoen beldur baitzen, eta Elantxoberi ere eragin zion ordutik aurrera hartu ziren zenbait erabakik. Bestalde, 1783. urtean portu itxia eraiki zuten, eta hala, itsasotik nolabait babestu zen udalerria. Elantxoberen ikuspegia. Argazkia: Torpe
Esan bezala, aldapa ugariren inguruan eraikitako herria da Elantxobe, eta horrek xarma berezia ematen dio tokiari. Gora eta behera egin beharko dugu ondorioz, bere osotasunean gozatzeko eta zenbait leku gomendatzen dizkizugu bisitatzeko: portua bera; XI. mendean eraikitzen hasi ziren Bariko San Nikolas Eliza, edota udaletxea. Bestalde, begiak ongi irekitzen baditugu, herriko zenbait etxek estilo neoklasikoa dutela ohartu gara.
Elantxobek bestalde, badauka berezitasun modernoago bat, eta herriko goiko aldean dago; autobusak maniobratu dezan ipini zuten plataforma birakaria da. Aukera edukiz gero, lekura moldatuz gizakiaren asmakuntza batek herritarrei erosotasuna ekarri dien asmakuntza lanean ikusteko aprobetxa dezakegu.
Espero dugu gaurko txangoa gustuko izatea. Kostako brisak ukitzen gaituela, hurrengo ibilaldira arte agurtzen gara. Orain arteko ibilaldiak: Butroitik Barrikara Bastidatik Lapueblara Bardearen itzalean Lapurdiko mugan Artikutza, uharte bat barnealdean Karrantzan barrena San Adriandik Uxue eta Xabier Baxenabarren zehar Deba–Zumaia Busturialdea: Gernikatik Gaztelugatxera Valderejoko altxorra Iratiko oihanean barna Urbasa eta Andia Parke NaturalaGorbeia Parke NaturalaLekeitio–Ondarroa, Mendexatik igaroazGoierri ezagutuzKorresetik Maeztura, paisaiaz gozatuzDurangaldea Lizarra inguruetan Txingudiko badianMungia aldeanUribarri Ganboa urtegia inguratuz Erriberrira bidean Pasaia–Astigarraga Zuia hobeto ezagutuz Arratiako txokoak Baiona Ttipitik aurrera Los Arcos–VianaMauletik Ospitalepera Ibilaldiren bat proposatu nahi al duzu? Bidali iezaguzu helbide honetara: gaztea@euskonews.com