127 Zenbakia 2001-06-15 / 2001-06-22

Efemerideak

1866ko ekainaren 17an jaio zen Gasteizen Fernando de Amarica margolaria / El 20 de junio de 1668 Pedro Ivanovitch Potemkin llega a Aretxabaleta / 1827ko ekainaren 21an jaio zen Bilbon José María Murga Mugartegi bidaiari eta idazlea

Efemerideak: 2001 / 6 / 15 22 1866ko ekainaren 17an jaio zen Gasteizen Fernando de Amarica margolaria Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa Fernando Amarica, Euskal margolaria (Gazteiz, 1866ko ekainaren 17an Gazteiz 1956). Argitasun handiko paisaia pintore honek Gazteizko Arte eta Lanbide Eskolan ekin zion marrazteari 1885 urtean; handik bi urtera Zuzenbidean lizentziadun egin zen. Pinturari erabat emanik, Florenzia, Venezia, Milan eta Napoli ezagutu zituen. Joaquín Sorollaren ikasle izan zen.Bere obrak Parisko Aretoan (1903) eta Marseillako erakusketan (1905) azaldu zituen.1923an Madrilgo Palacio de Bibliotecas y Museos delakoan burutu zuen bere lehen erakusketa handia, arrakasta handia lortuz. Han aurkezturiko ikuspegiez osaturiko erakusketa egin zuen Gazteizko Arte eta Lanbide Eskolan 1924ean, bere hirikideen miresmena jasoz. Handik lau urtetara, 1928an, bere obren bilduma aurkeztu zuen Bilboko Delcraux Aretoan. Harrez gero, pintura eta literatur lanak tartekatuko zituen, eta 1950ean liburu bat argitaratu zuen:Desde mi molino. Bi urte geroago, ikusmena galdurik, buruz jarraitu zuen pintatzen. Hiltzean, sorterriari utzi zion bere obra guztia, laurehun koadrotik gorakoa. Haren izena daraman Fundazioan berrehun koadroz goiti daude gordeta. Erakusketa antologikoa ikusi ahal izan zen Gasteizen (1986), Bilbon (1987) eta Donostian. Madrilen ere erakusketa antologikoa burutu da (1989). Haren koadro ezagunenen artean hauek aurkitzen dira: Alava, Escalando al cielo, Desnudo, Autorretrato (1887), Tarde de Septiembre, Tres puentes, la vuelta de Zadorra en Villodas (1898). Estella Lizarra. El 20 de junio de 1668 Pedro Ivanovitch Potemkin llega a Aretxabaleta Fuente: Enciclopedia Auñamendi Viajero ruso famoso que vino al País Vasco en 1668. Es quizás el primero de su nación que llegara a estas tierras. Era stolnik o dignatario, y namestnik o gobernador de Borovsk, cuando vino a España y a Francia con una embajada del Zar Alejo Mikailovitch, llegó el 20 de junio de 1668 a Aretxabaletaen donde pernoctó. El 22 pernoctó en Ordizia después de haber pasado la noche del 21 en una localidad intermedia, que sería Urretxu. Venía con el Embajador, el diak o secretario del Consejo Simeón Roumantsoff. El 23 pasó la Embajada a Tolosa, y el 24 a Oiartzun. El 25 se trasladaban los embajadores a Irún. Allí, se hospedaron en la Casa de Ayuntamiento «que la Reina había hecho poner a su disposición para todo el tiempo que gustaran permanecer en la localidad». El gobernador de Irun vino inmediatamente a encontrarles para ofrecerles sus servicios, y les dijo que tenía orden de tributarles los más grandes honores. La Embajada permaneció en Irún hasta el 2 de julio en que se trasladó a Bayona. Potemkin afirmó que la tierra vasca era abundante en trigo y frutas. Ref. Echegaray, C.: Cartas a D. Serapio Múgica, pp. 113 y 114. 1827ko ekainaren 21an jaio zen Bilbon José María Murga Mugartegi bidaiari eta idazlea Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa ("El Moro Vizcaíno", "Hach Mohamed el Bagdády"). Bizkaitar bidaiaria eta idazlea (Bilbo, 1827ko ekainaren 21an Cádiz, 1876). Krimeako gerran parte hartu zuen (1854), bere borondatez. Espainiaren eta Marokoren arteko gerra piztu zenean Afrikara joan zen, eta han arabiera eta medikuntza ikasketak egin zituen. Obra nagusiak: Recuerdos marroquies del Moro vizcaíno José María de Murga, el Hach Mohamed el Bagdádi, Los regenerados, Contrastes entre españoles y berberiscos, Los Binichifa, Apuntes sobre las razas que habitan en Marruecos, Moros, Arabes, Bereberes, Negros y Judíos, Máximas evangelicas eta La Ley del Talión. Euskonews & Media 127.zbk (2001 / 6 / 15 22) Eusko Ikaskuntzaren Web Orria