Efemerideak: 2001 / 5 / 11 18 El 11 de mayo de1884 muere Canuto Ignacio Muñoz en San Sebastián Fuente: Enciclopedia Auñamendi Personalidad guipuzcoana nace en Zestoa. Formó parte del importante grupo euskerista donostiarra de la segunda mitad del s. XIX nucleado en torno a la farmacia Irastorza y la librería Baroja con cuya dueña, Josefa Baroja, estaba Muñoz casado. Fue director del Instituto Municipal de Segunda Enseñanza de San Sebastián y, junto con José Manterola, un incansable motor de actividades protectoras y divulgadoras de un euskera que comenzaba a perderse rápidamente. Entre estas actividades pueden citarse el establecimiento y dirección de los primeros campeonatos de bertsolaris en Donostia y la serie de concursos literarios que culminaron con la fundación del Consistorio de Juegos Florales Euskaros (1882), del que fue vocal, y la institución de las Fiestas Euskaras del día de Santo Tomás. Muere en San Sebastián el 11 de mayo de 1884. Colaborador euskérico de la revista «Euskal Erria» en 1884. El 12 de mayo de 1930 muere Eladio Urdangarin Irizar en Bergara Fuente: Enciclopedia Auñamendi Jurista guipuzcoano, nace en Bergara el 5 de octubre de 1860. Presidente de la Audiencia de Granada, en 1915 tomó posesión de la de Bilbao; al dejar este puesto en 1917, le fue ofrecido un homenaje por el Colegio de Abogados de la capital vizcaina. En 1918 era Teniente fiscal del Tribunal Supremo y agregado de la Junta de Marruecos y Colonias. Colaborador de Eusko Ikaskuntza. Falleció en Bergara el 12 de mayo de 1930. Eladio Urdangarin Irizar hace acto de toma de posesión de su cargo como presidente de la Audiencia Provincial de Bilbao. Año 1915. 1921eko maiatzaren 15ean Federiko Krutwig Sagredo Getxon jaio zen Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa "Fernando Sarrailh de Ihartza". Bizkaiko idazle eta politikaria (Getxo, 1921). Aita alemaniarra zuen eta ama bizkaitarra, jatorriz veneziarra bazen ere. Euskaldunberria. 1941ean R.M Azkue ezagutu eta haren laguntzaile ibili zenlanean. 1943an euskaltzain oso egin zuten, Euskaltzaindia nahikoa itzalita zegoen garaian, eta Azkuerekin batera suspertu zuen. Garai hartan Mikeldi pintore taldea eta Julio de Urquijo Ikerketarako Institutoa sortu zituen. Euskara batzearen aldeko eraginkorrenetakoa izan da. Horretarako Lapurdiko literatura tradizioa hartu zuen oinarritzat (Leizarraga, Axular, Etxeberri, Haraneder...), hizkuntza landuenetako maileguak onartuz (grekeratik batez ere), eta ahozko tradizioak baztertuta. 1952an, Luis Villasantek Euskaltzaindian sartu behar zuen egunean, hitzaldi bat egin zuen Bizkaiko Aldundian, elizak euskararekiko zuen jarrera salatuz. Orduko aginpide frankistak haren hitzaldia separatistatzat jo eta atzerrira joatera behartu zuten. Donibane Lohizunen Lezo de Urreztieta eta Parisen Jon Mirande ezagutu zituen. Hurrena, 1961ean, Miarritza itzulita, bere idazlanik ezagunena prestatzen hasi zen: Vasconia (1963). Liburu hark eragin handia izan zuen belaunaldi gazte antifrankistarengan, EAJaren burubideak zalantzan jartzen zituztenen artean. EGI mugimenduko kide ohiekin borroka armatuari buruz teoriak lantzen hasi zen. Han ETAko kideekin harremanetan jarri eta txosten pare bat idatzi zituen erakunde horrek Lapurdiko Getarian egin behar zuen V. Biltzarrerako (1966 1967). ETArengandik bereizten hasi zen pixkanaka, harik eta 1975ean erabat hautsi zuen arte. Krutwigen artikuluak Egan, Gernika, Euskera, Euzko Gogoa, Branka, RIEv eta Deia agerkarietan aurki daitezke, besteak beste. Vasconia liburuaren arrakastaren ondoren saio liburu asko eman ditu argitara: La cuestión vasca (1965); Vasconia y la nueva Europa (1976); Garaldea (1978), euskaldunen jatorriari buruz, guantxe herriarekin lotuta; La nueva Vasconia (1979); Mikelditarrak (1979); eta Computer Shock Vasconia (1984), XX. mende hondarrean Euskal Herriak daukan erronka informatikoari buruzkoa. Eleberriak eta kontakizun laburrak ere idatzi izan ditu: Ekhaitza (1980); Igibarziaren iphuinak (1981); Jakintza baitha, Erroten Burgikomystêrioa, Harbelnoren amazônak, Mystagintza zaharra (1982, Belatzen baratza sailekoak); Otsoaren bidea (1983), Ortziren zaldiak (1983), Garaziko oihanaren thauma, Sua ez da hiltzen. Euskonews & Media 122.zbk (2001 / 5 / 11 18) Eusko Ikaskuntzaren Web Orria
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, propioak zein hirugarrenenak. Hautatu nabigatzeko nahiago duzun cookie aukera. Guztiz desaktibatzea ere hauta dezakezu. Cookie batzuk blokeatu nahi badituzu, egin klik "konfigurazioa" aukeran. "Onartzen dut" botoia sakatuz gero, aipatutako cookieak eta gure cookie politika onartzen duzula adierazten ari zara. Sakatu Irakurri gehiago lotura informazio gehiago lortzeko.