Eguberri Gabona Garazi alden Eguberri Gabona Garazi alden * Eñaut Etchamendy Larrazkeneko lehen elurrak bortuetan agertzen zirelarik "Eguberri" hitza ere agertzen zen gure solasetan: "Eguberriko xerri hau leguntarazi behar ginduke". Hori zen "ttorro" kadaan xerria, hots, urdanak erditzean kadanekilan batean sortzen edo... botatzen zuena. Berex hazten zena, lagunek gixaxoa tititik baztertzen baitzuten, eskutik hazten ginduena esne ondar, salda oldar eta halako jatekoez. Xipak bezalako xorro lodino bat egiten zitzaion eta eskurat heldu zen jaterat. Hori zen lehenik hil behar xerria, Eguberrikoa. Aspaldixka tturrinduak ziren xazko urdekiak ordukotz eta maitasun itxaropentsu bezain ubelez parekatzen ginduen ttorro goxoa. Zer odolki goxoak ahoari gogoarazten zauzkigun: "tripotak"! Besterik ere bazen Eguberri aintzineko denboretan: amoarrainak goiti igairaten ziren errekan ertzaroz, ta pertolak ezartzen ziren gauaz errekan arrainen arrapatzeko. Haatik argia gabe altxatu behar zirenak hurzainak atzeman gabe! Eguberriko azeri larru dena zilhar eta diru gure auzotegiko hamalau etxeak herriko leku gorenean ginen, bai eta bortuak eta pago oihanak negu xuriz jaunztean, azeri, fuña eta beste ihizi jeusten zen etxaldetako leizardi, halztoi, hariztegi, urritz brosta eta errekondo ezpel artetako xendretan behera. Arteak? arteak eta lakiboak ezartzen ginituen.. oixe! argi zirrintean ernekara johaki gu delako arrapagailuen ikusterat. "Xahiak gituk Mattin hirekin! ez tian gatu bat ere salbatuko! a la fe! Ze ba Maria, zer dela? Ba ba, gure gatiari besoa moztu hire zepo tzar horiek. Nola, ez pentsa gero. Ba ba, aintzineko aldian ere zangotik arrapatu hien? Bainan azeriak ere atzemaiten ginituen, bizkar eta buztan zilharrak! Dena amentsezko denbora zen Eguberrikoa: mundu bat johan, beste bat jin. Elhurrek markatzen zuten hibia, samats lohizu eta larrazken eurizuak gorribeltzatu mendi pendoitz ilunak eztei jauntzi xuriz jartzen baitziren, eta ardiek axuri berriak erditzen, mendixokoko bordaldetik etxeko arteirat erausten gintuelarik, gure garimak! Eguberri! Eguberri! Jesus Haurrak ekarriko zituen jostailu eta musikak! Denak ekar zezazken Jesus Haurrak! Hau nahi, beste hori nahi, oraino bestelako zerbait asmu guk. Mirakuilua! "Zato jaun amultsua biziaren iturria Mesias dibinoa zato, zato, zato!" Mesias hori zen ez ginuen hain untsa ulertzen ez; izen arrotza, haundia, bekana, mixterioa... pizua ere bai. "S" gizen eta berdenboran xorrotx hori zer othe zen? Hesia, hasia, sasia, asia, hetsia, nausia, hautsia? bainan bigarren "S" batez burutzen zen: MesiaS! zer da bada: MatiaS, JudaS, BarrabaS, buruhas, larruhas... Ahezkotarrak, hots Ahetzak othe ziren oihanetako gizon horiek? SSSe ka mintzatzen ziren oihanetako gizon haiek. "Makilas jo ta motel heSurra hautsi ziakoxun ardiari"! Dena dela misterio itzalzu hori hola izanikan ere, guk Jesus Haurraren gau ibilaldirako zapetak untsa argiturik ezartzen ginituen. Egunak kondatzen. Supazterrean suaren inguruan jarririk, haurrideak denak (zazpi baizik ez ginen!) Zoin gorago ari ginen bakotxa bere ikusgarriaz aintzinetik goxatzen: "ene xakurnoak jai jai jai, erre jai! eginen diela! ene zaldiak klosk klosk klosk ene harmonikan nik hauxe joko!..." Hots konziertoa! Atzarra aitak hil zuen artoxuriketa bezperian, eta hori Eguberri aintzineko astean, zeren eta gaua bururatu gabe afari haundi bat egiten baitzen ezkaratzean artoz, arto berriz ganerra "zanpez" bete eta. Mutil gazteak eta auzoetako nexkak etortzen ziren saskiak buruan gau hortan oro irri, kantu eta irrintzin, harmonikak sakelan, gero afal ondoan jantzan artzeko! Hauxe ere kantatzen baitzen gure etxen: "Sentile, elle est faguè(e) Elle est taquine, elle est taquine, elle est fague(e) Sabia Mona, Sabia Mona qui v(f)ous adona MESIAS elemaneS segera segera konkorda" (BIS) "Jakiduria"!! bildu nuelarik geroago, saitu naiz ulertzen. "Gentilek (paganoak) elhe bage, elketa (diskurtsoa) (e)kin elhe bage Sabia Monak (Maria Jesusen ama, MARI ziminokatzen zuena)Iphutza dunak, MESIAS elhe (e) maneS segura segura KONKOR DA". Jakina! gure jendek hau kantatzen zuten entzun eta ikasi bezala, hitz kodatu horiek ulertu gabe. Bitxiena hauxe da: gure denboretaraino hitz horiek kantatu direla Garaziko Ezterenzubin... Eñaut Etchamendy, idazlea
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, propioak zein hirugarrenenak. Hautatu nabigatzeko nahiago duzun cookie aukera. Guztiz desaktibatzea ere hauta dezakezu. Cookie batzuk blokeatu nahi badituzu, egin klik "konfigurazioa" aukeran. "Onartzen dut" botoia sakatuz gero, aipatutako cookieak eta gure cookie politika onartzen duzula adierazten ari zara. Sakatu Irakurri gehiago lotura informazio gehiago lortzeko.
