Toribio Alzaga Anabitarte muere en Donostia el 27 de mayo de 1941

Fuente: Enciclopedia Auñamendi

	Toribio Alzaga Anabitarte.

Es el más popular de los autores teatrales en lengua vasca. Nació en San Sebastián el 16 de abril de 1861. Con motivo de la segunda guerra carlista se refugió en Ziburu (Laburdi), donde cursó los estudios de bachillerato. Su primera comedia, Aterako gera, «Saldremos», la escribió en 1888 en la citada localidad laburdina. Posteriormente dedicó toda su vida a la comedia y aun a la ópera, siempre en vascuence. Sus obras han sido representadas repetidamente por todo el País Vasco, ocasionando varias ediciones de cada una de ellas. Podemos citar por orden cronológico: Santo Tomase’ko feriya, «La feria de Santo Tomás» (1894), Axentxi ta Kontxexi, «Asunción y Concepción» (1914), Bernaiño’ren larriyak, «Los apuros de Bernardo» (1915), Oleskari berriya (1916), Txiribiri (1918), traducción de Ramuntcho, de Pierre Loti (1920), Andre Joxepa Trompeta (1921), Eleizatxo’ko ardazlea, «La hilandera de la capilla», Arpuxa kalian, Bost-urtian, «En cinco años» (1922), Etxietan, «En las casas», Zalaparta, «Alboroto», Amantxi, «Abuela», Tan tarrantan, Zanpantzar, «Carnaval» (1923), Neskazar, «Solterona», Mutilzar, «Solterón», Osaba, «Tío», Gizon ona, «El buen hombre» y otras muchas como Baba Lora, Urdailleko, Barruntzia, Ezer ez ta festa, Biotz berak, etc. Es autor además de las óperas Txanton Piperri (1899), Amboto y Gli kornamenti (1906). En 1926 tradujo de Shakespeare su obra Macbeth, con el título Irritza, «La ambición». Fue director vitalicio de la Escuela de la Lengua y Declamación Euskaras de San Sebastián, del Consistorio de Juegos Florales y de la revista «Euskal-Erria» y académico de la Academia de la Lengua Vasca. En 1930 se le tributó en San Sebastián un gran homenaje popular. Murió en Donostia el día 27 de mayo de 1941, a los 80 años de edad.

1908ko maiatzaren 28an Pierre Bordazarre pastoral idazlea jaio zen Zuberoan

Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa

	Pierre Bordazarre.

Kantu eta pastoral egile zuberotarra (Iruri, 1908 - Iruri, 1981). Zuberoako tradizioari atxikiriko herri poeta, Etxahun-Irurik Euskal Herri osora hedatu eta ospetsu egin diren kantuak ondu zituen (Agur Zuberoa besteak beste). Zuberoako ohizko antzerkira herri gaiak eramanez, zazpi pastoral idatzi zituen: Etxahun, 1952; Matalaz, 1955; Berterreix, 1956; Santxo Azkarra, 1963; Le Compte de Trevilles (Iruriko Kuntia), 1966; Chiquito de Cambo (Txikito Kanbo), 1967 eta Pette Bereter, 1973. Pierre Bordazarre izan da urte askotan Zuberoak eman duen pastoral egile argi eta hoberena.

Juan San Martin Ortiz de Zarate 2005eko maiatzaren 30an hil zen Hondarribian

Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa

Juan San Martin.

Gipuzkoar idazlea (Eibar, 1922). Lehen ikasketak Eibarren egin zituen, baina gero lanean hasi zen eta bere kabuz osatu zituen ikasketak. Euskaraz eta gazteleraz idatzi du hainbat aldizkaritan, besteak beste: Euzko-Gogoa, Egan, Jakin, Karmel, Olerti, Zeruko Argia, Eibar, Euskera, BAP, Munibe, Pyrenaica, La hoja del lunes, etab. Euskaltzain oso da 1957az geroztik. San Martinenak dira, besteak beste: Juan Antonio Mogel eta Urkitza, bere bizitza ta lanak (1959), Zirikadak (1960), Eztenkadak (1965); Uhin berri (1969), euskal poesia modernoaren antologia; Euskeraren inguruan (1969), Hegatsez (1971), euskal prosa modernoaren testuen antologia; Euskal artea (1974), Literaturaren inguruan (1980), Gogoz (1978), Bidez (1981), Landuz (1984). Bestalde, Michel Ghelderode-ren Zaldun bitxia, Bertolt Brecht-en Kantak eta poemak, eta Salvador Espriu-ren Sinerako liburua eta Zezen larrua itzuli ditu euskarara. Olerkiak ere idatzi zituen, «Otsalar» izengoitia erabiliz. Euskadiko Autonomia Elkarteko Ararteko izan da 1989tik 1994 arte.