El político Lázaro Gancedo Salmantón nace en Álava el 11 de febrero de 1900
Fuente: Auñamendi
| |
 |
| Lázaro Gancedo Salmantón. |
Personalidad política alavesa, nacido el 11 de febrero de 1900 en Menagaray
(Araba).
Realiza sus estudios de Bachiller en el Colegio de los Jesuitas de Orduña,
donde conoció a destacados miembros del P.N.V. de la primera época.
Finalizó los estudios de Ingeniero Técnico Agrícola en
Villava (Navarra).
En su juventud participó en el desarrollo de los mendigoizales en
Amurrio, siendo elegido alcalde de Ayala/Aiara por el P.N.V. en las elecciones
de abril de 1931, cargo que ocupó hasta la ocupación del pueblo
por las tropas franquistas en 1937. Asimismo, en 1931 fue nombrado miembro
de la Gestora de la Diputación Provincial de Araba.
Después de la guerra debe huir a Francia, donde trabaja para el Gobierno
Vasco. En 1950 regresa clandestinamente al País.
En 1979 es elegido de nuevo alcalde de Aiara, ocupando provisionalmente el
cargo de Presidente de las Juntas Generales de Araba, como miembro de mayor
edad. Repitió la alcaldía en 1983 y 1987.
Falleció el 23 de marzo de 2001.
Fernando Artola Sagarzazu, “Bordari”, idazlea 1910eko urtarrilaren 14ean jaio zen
Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa
 |
|
| Fernando Artola. Argazkia: armiarma.com |
(«Bordari» deitua) Euskal idazlea (Hondarribia, 1910 - Hondarribia,
1983). Gerra aurrean idazten hasia, euskal giroaren suspertzaile izan zen
gerra ondoko urte ilunetan, bertsolari jaialdiak bultzatuz. Poema ugari plazaratu
zuen egunkari eta aldizkarietan, baina olerki liburu bakarra argitaratu zuen
(Goraintzi, 1968), emaztearen heriotzaren ondoan idatzia, samina eta tristura
darizkien hogeitalau poema. 1982. urtean, hitz lauz nahiz neurtuz eginiko
lanak eman zituen argitara. Bakoitzak berea izenburupean. Autobiografia kutsuko
kontakizuna, Aritz beraren adarrak, idatzi zuen 1977an, Rafael bere anaiarekin
batera (1982an argitaratua).
Jean Hiriart Urruty euskaltzaina 1927ko otsailaren 11an jaio zen
Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa
 |
|
| Jean Hiriart Urruty. Argazkia: armiarma.com |
Lapurtar idazle eta euskaltzaina (Hazparne, 1927 -1990).
Ustaritzen, Baionan eta Erroman egin zituen teologiazko eta soziologiazko
ikasketak. Aitaren osaba zuen Jean Hiriart Urruti (1859-1915), Eskualduna
aldizkariaren buru izan zena. 1951ko ekainaren 29an apaiz egin zen. 1955eko
abuztuan euskaltzain urgazle izendatu zuten. Baionako Apaizgaitegi Nagusiko
irakaslea izan, eta, 1976. urteaz geroztik, Baionako Elizbarrutiko Bikario
Nagusia. 1960. urtean bere gain hartu zuen Gazte hilabetekaria, 1956an Piarres
Charritonek abiarazi zuena. 1960an, Gazte hilabetekariaren lana eten zenean,
Hiriartek bertako idazleak Herria aldizkariaren gazteentzako sail batean ezarri
zituen. 1967an Herria-ko zuzendari izan zen, eta 1968an Afrikara, Burundiko
Apaiztegira, joan zen hiru urtetarako. Afrikatik lanak igortzen zituen aldizkarira.
1977ko martxoaren 27an euskaltzain oso izendatu zuten. Elizako gaiez gainera,
antzerkilarien, kantarien eta bertsolarien mundua ere ongi ezagutzen zuen.
Gazte, Etchea, Herria eta Gure Herria aldizkarietan idatzi zituen lanak, eta
horietako batzuk bildu eta argitaratu dituzte haren adiskideek. Hiriarten
bederatzirehun lan inguru biltzen dituzten bost liburu badira, gaien araberako
aurkibidea dutenak: Jauna dut argi I eta II, Fedea gidari, Artzain-solas eta
Izar-alde; seigarrena argitaratzeko dago, eta azken bi urte t’erdietako
artikuluak bilduko ditu. Beste lan aipagarria: Mixel Garikoitz, Jainkoari
baietz erran dion saindua. Itzulpenak ere baditu, batzuk lagunekin batera
egindakoak, Elizako liburua eta Otoizlari aldizkarian.
