458 Zenbakia 2008-10-24 / 2008-10-31

Efemerideak

Efemeridea. 1950eko urriak 28an Julio Urquijo Ybarra, bizkaitar idazle jakintsu eta euskaltzalea, hil zen Donostian



Julio Urquijo Ybarra.

Deustuan, Jesusen Lagundiaren ikastetxean, eta Salamancan egin zituen Zuzenbide ikasketak. Donibane Lohitzunen eta Donostian bizi izan zen batez ere. Familia karlista batean jaio zen, eta, gazte garaian, Karlos VII.aren laguntzaile ibili zen urte askotan. Bi aldiz izan zen diputatu Madrilgo Legebiltzarrean, 1903an eta 1931an. Azken aldi horretan Alderdi Tradizionalistaren ordezkari hautatua izan zen, eta “Minoría Vasca” izeneko taldean aritu zen lanean, EAJrekin batera. Baserriz baserri eta zokoz zoko ibili zen liburu zaharren bila eta bere bizitzaren bukaeran euskal liburutegi aberatsa izatera iritsi zen. Haren liburutegia Diputazioaren Mitxelena Kulturunean gordetzen da gaur egun. 1905ean, Zarautzko frantziskotarren komentuan aurkitu zituen Joanes Etxeberri Sarakoaren eskuizkribuak, eta bi urteren buruan 1907an, argitaratu zituen. Urte hartan bertan Revista Internacional de Estudios Vascos (RIEV) aldizkaria sortu zuen, ordu arte, nahasian, zehaztasunik eta metodo zientifikorik gabe ibili ziren euskal ikerketei oinarri sendoa jarri ziena. Aldizkari hartan idatzi zuten garai hartako euskal idazle eta ikerle nagusiek, frantsesez, gaztelaniaz,alemanez eta euskaraz. Urquijok berak argitaratu zituen euskal klasiko asko aldizkari hartan: Etxepare, Axular, Tartas, Sauguis, J.M. Zabala, Añibarro, Oihenart, etab. 1919an El refranero vasco. Los refranes de Garibay argitaratu zuen, eta 1925ean Un juicio sujeto a revisión. Menéndez Pelayo y los Caballeritos de Azkoitia liburua. Bestalde, RIEV aldizkarian barrena, ezin konta ahala artikulu eta bibliografia oharrak argitaratu zituen.