El 11 de enero de 1905 nace el escritor Ignacio Goenaga Alberdi
Fuente: Enciclopedia Auñamendi
|
|
Ignacio Goenaga Alberdi. |
Escritor guipuzcoano nacido en Azpeitia (Gipuzkoa) el 11 de enero de 1905. Autor
de una traducción al euskera de la obra de Schiller “Guillermo
Tell”, publicada por la revista “Yakintza” entre 1934 y 1935,
así como de Zenbatean sagarak, publicada en Tolosa en los años
treinta. Es jesuita y, como literato, discípulo de Orixe, colaborador
en “Jesusen biotzaren Deia” y “Zeruko Argia”. Fallece
el 27 de mayo de 2005 en Donostia.
Pierre Clarel nace el 13 de enero de 1904
Fuente: Enciclopedia Auñamendi
Caunier, Pierre Marcel. Novelista, cantante, actor y guionista vasco
nacido en Baiona el 13 de enero de 1904. Su verdadero nombre es Pierre Marcel
Caunier. En 1930 debutó en el music-hall tras abandonar sus estudios
de medicina. Posteriormente lo haría en el cine, siendo protagonista
de varios films españoles durante cuatro años. De vuelta a su
país, desarrolló una gran actividad como actor y guionista de
cine. Publicó varias novelas en español y francés.
Francisco Xavier Munibe Idiazque, Peñafloridako kondea, 1785. urteko urtarrilaren 13an hil zen Bergaran
Iturria: Lur Hiztegi Entziklopedikoa
|
|
Xavier Munibe. |
Peñafloridako kondea deitua. Gipuzkoar idazlea,
kultura gizona eta musikaria (Azkoitia, 1729 - Bergara, 1785). Felipe IV.a
erregeak 1635ean sortutako Peñaflorida etxeko zortzigarren kondea izan
zen. Azkoitiko jesuitekin egin zituen lehen ikasketak; 1742tik aurrera, Okzitaniako
Tolosan zientzia ikasketak egin zituen, betiere Frantziako entziklopediazaleen
haritik. 1747an aita hil zitzaion, eta Azkoitira itzuli zen. Hurrengo urtean,
Areizagako baroiaren alaba Maria Josefa Areizagarekin ezkondu zen. Aitarengandik
jaso zituen tituluak eta maiorazkoak: Apraiz etxekoa, Insaustitarrena eta
Munibetarrena, besteak beste. Ezkonberriak Insausti jauregian bizi izan ziren
1767. urtea arte. Peñaflorida kondea oso ezaguna izan zen, eta kargu
politikoak izan zituen, Azkoitiko alkate izan zen, esaterako, 1747-1748. urteetan,
eta berriz 1755ean eta 1765ean. Gipuzkoako Ahaldun Nagusi izan zen 1746, 1750,
1754, 1758 eta 1761. urteetan, eta 1758an diputatu Madrilgo gorteetan. Bestalde,
solasaldi batzuk antolatzen zituen bere etxean, eta bertara biltzen ziren
probintziako aitonen semeak eta jakituria handiko gizonak, hasieran gizarteko
gaiez hitz egitera, eta geroago baita ere zientzia gaiez, literaturaz, filosofiaz
eta historiaz. «Azkoitiko zalduntxoak» izena jarri zitzaien. Igandeetan
musika eta antzerki lanak egiten zituzten. Garai hartakoak dira Muniberen
musika lanak:
Irten ezazu, Adio provintziya, Aita gurea, oraindik
ere Azkoitian kantatzen direnak. 1764an, Bergaran jokatu zen eta urte berean
argitaratu
El borracho burlado opera komikoa (kantuak euskaraz eta
gainerakoa gazteleraz). 1762an Azkoitian argitaratu zen
Gavonsariac
izeneko artzain opereta Gabon Gauerako; Luisa de la Misericordia izeneko emakume
batek sinatua da, baina, uste denez, izen hori Peñaflorida kondearen
ezizena da.