|
Komikia, gainerako arte guziak bezala
kanpotik etorri zaigu euskaldunoi, eta nondik ez, beranduegi.
Oroitarazi behar ote dugu Erdi Aro betean hemengoak arras emanak
zeudela megalitismoari?
 Komikia
ofizialki Estatu batuetan sortu zen, eta bistan dena, ingelesez
sortu ere.
Bertze hizkuntzetara itzuli zituztenek
arazo ezagun batekin egin zuten talka: testu arrunta bertze edozein
idazki gisan itzuliko zatekeen, eta idatzi.
Baina eta onomatopeiak? Letra
molde berezietan eginak zeuden, marrazkiarengandik hurbilago
idazkiarengandik baino: odoltsuak, zapartatuak, isuriak edo izoztuak
katalogo amaitezinean.
Beren horretan uztea deliberatu
bide zuten biñeta ez aldatzearren, eta horrelaxe sartu
zitzaizkigun eguneroko bizitzan SNIFF, SLURP, BLAM eta enparauak.
Gainera, eta afera kolonialak
direla kausa, modernoago eginen zitzaien nonbait BANG tiroa,
etxeko danba baino.
Eta horra aspaldiko galdera:
oilarrak COCORICO (iparraldean) edo KIKIRIKI (hegoaldean) egin
badezake KUKURRUKUren ordez, zertarako "oilarra" erran
eta ez gallo, edo cocq?
Hotsen isla dira onomatopeiak,
hizkuntz unibertsoaren parte arnegaezinak, eta ez hori bakarrik,
soinuaren kategoria gainditu, eta ekintza burutzeko jarreraren
berri ematen digute.
Ez da eta gauza bera FIRIRIN
FIRIRIN aritzea edo TRIPUS TRAPUS, FORDOKO FORDOKO edo ZIRRIKI
ZARRAKA, bistan denez.
"Aborijinaltasuna"
gure goiburuari jarraituz, BANU IQASI izeneko sarea eratu genuen
Napharthaideok onomatopeia bilketari ekiteko.
 Handik
eta hemendik oinarrizko zerrenda osatu genuen, eta hura herriko
lau kornerretan gaindi ibilarazi alde berriak biltze aldera.
Horiek horrela gauza andana ikasi
genuen: zuberotar otsoak OHÜLGÜ egiten duela, DZIST
isurtzen dela gizakia, edo DAPA! etortzen zaigula gogora ideia.
Bildu genituenak bildurik, berriak
asmatzea dugu maiteen...
Nola egiten du mandrilak altan
delarik? Zein azantz sortzen duen kondoiak urratzean? Eta telebista
deskateatuak? Erne belarriok!
Asisko Urmeneta, Napartheideko kidea | 
