Harrera
oso atseginez onartu gintuzten Eusko Ikaskuntzan, eginiko
bisitan eta egungo gauza askoren artean, euskal pilotaz ere hitz
egin genuen, ni pilotaria naizenez. Nafarroako mundialak zirelako
geunden gu han eta elkarrizketa zela medio, nik, egunkari batetan
irakurritakoaz hitz egin nuen, hau da: kazetariak, zenbait herrien
partaidetza kaxkarra zela, adierazten zuela esanaz. Hein berean
baita ere komentatu zen Euskal Herria munduan zehar ezaguna dela
ETA eta Euskal Pilotaren bitartez. Azken hau izanaz kritika egiteko
aukera ematen didana.
|
Brasilgo Club
Atlético Paulistano-ko frontoia. |
Ez zait iruditzen euskal pilotak hainbesterainoko dimentsiorik
duenik zoritxarrez ez baita hain ezaguna. Azterketa bat munduan
zehar egingo bagenu, konturatuko ginateke herri gutxik ezagutu eta
praktikatzen dutela, gu elkartzen gaituen, kirol zoragarri hau.
Ikusten dugunez, Euskal Pilotako Federazio Internazionala, Europar
kontinentean kokaturik dago eta gaur arte bi herrik bakarrik praktikatzen
dute kirol hau: Espainiak eta Frantziak. Ameriketan berriz gehiago
gara, naiz eta kontinente honen garapen sozial eta politikoa egokiak
ez izan. Euskal Pilota besarkatutakoak gara, Euskal Herriak bizitutako
emigrazioren bidez zenbait historiekin batera. Honen ondorioa, herri
arteko torneotarako arreta eta partaidetza gehiagoren faltan gaudela
izanaz, atzerakadarik ez dadin gertatu euskal kirol honen zabalkuntzan
Ameriketako lurraldeetan. Euskal Pilota praktikatzen dudala esaten
dudanean geure jende artean, behin baino gehiagotan erantzun hau
jasotzen dut: ...zein pilota mota esan duzu?. Hau Amerika osoan
gertatzen den zerbait da naiz eta Europan baino partaidetza gehiago
egon. Europan gauza bera gertatzen da?.
Errealitate hau azterturik ausartzen naiz kuestionatzera kazetari
hark adierazten zuena, Mundialetan parte hartzen ari ziren zenbait
herriei esanaz antolakuntza hobeagoa behar dela horrelakotan parte
hartzeko.
Berezko garapenean sinesten dut. Egun ahulak direnak biharko aurkari
indartsuak bihurtu daitezke gaur lehenengoak direnen aurrean. Hau
da kirol gehienen historia. Txapeldunak gutxienak dira, baina beste
guztiak partaide ezinbestekoak dira, kirolaren lehenengo helburua
indartzen dutelako, hau da, artekaritza, kidetasuna eta herri desberdinen
kulturaren hurbilketa. Kirola miresten duen Ikuslegoak jakingo du
zein jokalditara joan eta zenbat ordaindu edo ez partidu bakoitza.
Kirol guztietan horrela gertatzen da. Futboleko mundialetan 2002an,
posible izan zen ikustea Arabia (1) x Alemania (8) eta horrek ez
du esan nahi Arabiarren partaidetza txikiagoa izan zenik Alemaniakoa
baino, gauza bera esan dezakegu FIFA-k harrotasunez aurkeztutako
partaideen artean dauden zenbaitetaz.
Euskal pilotara itzuliz, esan behar da horrelako txapelketak oso
garrantzitsuak direla partaideentzat, kirolariak beren herrietara
itzultzen direnean, dominarik gabe behar bada, beti daramatelako
kirolari batek jaso dezakeen saria: giza harremanak, erlazio pertsonalak
eta etxeko kirolaren garapenerako behar den ezagutza teknikoa.
Ongi gogoratzen dut nola Badminton-eko (garai batean nik praktikatutako
kirola) txapelketa Pan-Amarikarrean parte hartu nuen orain dela
urte asko Brasilgo ordezkari bezala, eta galdu egin genuen aurkarien
nagusitasunagatik. Jota atera nintzen eremutik eta horrela jarraitu
nuen letra hau daukan musika bat entzun arte "ez da beharrezkoa
lehenengoa iristea baina bai iristea". Urte asko igaro dira
eta egun nire herria, Brasil, gazteen mailan lehenengoa da eta hirugarrena
Ameriketan, garai hartako partaidetza historikoki ezinbestekoa izanik
lortutako erantzunetan. Lan eginaz eta nirea bezalako partaidetzekin
sortzen eta birsortzen joan gara harreman beroen giroan, asken batean
garapen teknikoaren bidea aurkituz.
| Club
Atlético Paulistano-ko frontoia (Brasil). Erdian
Estebe Ormazabal, ezkerrean Soraya Cuellas eta eskubian Alfredo
Soeiro. |
Kazetariak eginiko kritika gogorrean, errealitatearen ezagutza
kaxkarra somatu nuen eta herrien arteko txapelketetara joateko jasaten
ditugun zenbait zailtasunen ezagutza eza. Partaidetza zabala behar
da euskal pilota barreiatzeko munduan zehar, ongi etorria eman behar
zaie etortzen direnei, hor baitago pilotaren etorkizuna, harremanetan
eta berezko garapenean herri baten maila teknikoan baino gehiago.
Beharrezkoa da Euskal Pilotaren zabalketa, hobekuntza berez etorriko
da denboraren arabera. Beste herri batzuk gureganatuko ditugu harrera
onarekin, asken batean dugun helburura iritsiz hau da: kirol olinpikoa
bezala onartua izatea. Horretarako partaidetzaren kopurua handitu
beharrean gaude. Gure maila kaxkarra bada, hau da gure errealitatea,
eta herrien kopurua ikusten badugu kontraesan baten aurrean gaude
Europari begiratzen diogunean. Europan maila ona dago baina bi herrik
bakarrik parte hartzen dute!!!
Herrien arteko Euskal Pilotako bileran parte hartutako lehenengo
emakumea naiz eta ni egon nintzen bilera hartan emakumeen partaidetzak
dominaren balioa izango zuela onartu zen, ordurarte onartu gabe
zegoenez!. Urteak pasa dira eta asken honetan Peruk emakumezko frontenis
taldea (bakarra) aurkeztu zuen, eta nire iritzia da: egun baldintza
olinpikoak betetzeko beharko bagenu kopuru jakin bat, emakumezko
talde hau oso garrantzitsua izango litzateke pilotak parte hartzeko
horrelako txapelketa batetan, hau baita kirolarien amets nagusia
mundu honetan. Ikus dezagun partaidetzaren garrantzia, mailaz aparte,
horrelako zenbait kasutan, goi mailakoak ezin dutelako besteok gabe
olinpiadetan parte hartu. Hau da idazten ez den historia. Behin
Cubako nire lagun zientzilari eta politiko batek esan zidan: idatzi
egin behar dira kritikak zehatz mehatz nonbaitera iristearren. Garapenaren
bidean gaude, maila teknikoa, eboluzioaren ondorio eta sintesia
da. Onar ezazu kazetari jauna gure maila kaxkarra, hau delako gure
pilotaren errealitatea. Gure garapenerako beharrezkoa zaigu partaide
izatera iristen jakitea, lehenengoak izan a la ez.
Soraya Cuellas,
scuellas@hotmail.com |