Harrera oso atseginez onartu gintuzten Eusko Ikaskuntzan, eginiko bisitan eta egungo gauza askoren artean, euskal pilotaz ere hitz egin genuen, ni pilotaria naizenez. Nafarroako mundialak zirelako geunden gu han eta elkarrizketa zela medio, nik, egunkari batetan irakurritakoaz hitz egin nuen, hau da: kazetariak, zenbait herrien partaidetza kaxkarra zela, adierazten zuela esanaz. Hein berean baita ere komentatu zen Euskal Herria munduan zehar ezaguna dela ETA eta Euskal Pilotaren bitartez. Azken hau izanaz kritika egiteko aukera ematen didana.

Brasilgo Club Atlético Paulistano-ko frontoia.

Ez zait iruditzen euskal pilotak hainbesterainoko dimentsiorik duenik zoritxarrez ez baita hain ezaguna. Azterketa bat munduan zehar egingo bagenu, konturatuko ginateke herri gutxik ezagutu eta praktikatzen dutela, gu elkartzen gaituen, kirol zoragarri hau. Ikusten dugunez, Euskal Pilotako Federazio Internazionala, Europar kontinentean kokaturik dago eta gaur arte bi herrik bakarrik praktikatzen dute kirol hau: Espainiak eta Frantziak. Ameriketan berriz gehiago gara, naiz eta kontinente honen garapen sozial eta politikoa egokiak ez izan. Euskal Pilota besarkatutakoak gara, Euskal Herriak bizitutako emigrazioren bidez zenbait historiekin batera. Honen ondorioa, herri arteko torneotarako arreta eta partaidetza gehiagoren faltan gaudela izanaz, atzerakadarik ez dadin gertatu euskal kirol honen zabalkuntzan Ameriketako lurraldeetan. Euskal Pilota praktikatzen dudala esaten dudanean geure jende artean, behin baino gehiagotan erantzun hau jasotzen dut: ...zein pilota mota esan duzu?. Hau Amerika osoan gertatzen den zerbait da naiz eta Europan baino partaidetza gehiago egon. Europan gauza bera gertatzen da?.

Errealitate hau azterturik ausartzen naiz kuestionatzera kazetari hark adierazten zuena, Mundialetan parte hartzen ari ziren zenbait herriei esanaz antolakuntza hobeagoa behar dela horrelakotan parte hartzeko.

Berezko garapenean sinesten dut. Egun ahulak direnak biharko aurkari indartsuak bihurtu daitezke gaur lehenengoak direnen aurrean. Hau da kirol gehienen historia. Txapeldunak gutxienak dira, baina beste guztiak partaide ezinbestekoak dira, kirolaren lehenengo helburua indartzen dutelako, hau da, artekaritza, kidetasuna eta herri desberdinen kulturaren hurbilketa. Kirola miresten duen Ikuslegoak jakingo du zein jokalditara joan eta zenbat ordaindu edo ez partidu bakoitza. Kirol guztietan horrela gertatzen da. Futboleko mundialetan 2002an, posible izan zen ikustea Arabia (1) x Alemania (8) eta horrek ez du esan nahi Arabiarren partaidetza txikiagoa izan zenik Alemaniakoa baino, gauza bera esan dezakegu FIFA-k harrotasunez aurkeztutako partaideen artean dauden zenbaitetaz.

Euskal pilotara itzuliz, esan behar da horrelako txapelketak oso garrantzitsuak direla partaideentzat, kirolariak beren herrietara itzultzen direnean, dominarik gabe behar bada, beti daramatelako kirolari batek jaso dezakeen saria: giza harremanak, erlazio pertsonalak eta etxeko kirolaren garapenerako behar den ezagutza teknikoa.

Ongi gogoratzen dut nola Badminton-eko (garai batean nik praktikatutako kirola) txapelketa Pan-Amarikarrean parte hartu nuen orain dela urte asko Brasilgo ordezkari bezala, eta galdu egin genuen aurkarien nagusitasunagatik. Jota atera nintzen eremutik eta horrela jarraitu nuen letra hau daukan musika bat entzun arte "ez da beharrezkoa lehenengoa iristea baina bai iristea". Urte asko igaro dira eta egun nire herria, Brasil, gazteen mailan lehenengoa da eta hirugarrena Ameriketan, garai hartako partaidetza historikoki ezinbestekoa izanik lortutako erantzunetan. Lan eginaz eta nirea bezalako partaidetzekin sortzen eta birsortzen joan gara harreman beroen giroan, asken batean garapen teknikoaren bidea aurkituz.

Club Atlético Paulistano-ko frontoia (Brasil). Erdian Estebe Ormazabal, ezkerrean Soraya Cuellas eta eskubian Alfredo Soeiro.

Kazetariak eginiko kritika gogorrean, errealitatearen ezagutza kaxkarra somatu nuen eta herrien arteko txapelketetara joateko jasaten ditugun zenbait zailtasunen ezagutza eza. Partaidetza zabala behar da euskal pilota barreiatzeko munduan zehar, ongi etorria eman behar zaie etortzen direnei, hor baitago pilotaren etorkizuna, harremanetan eta berezko garapenean herri baten maila teknikoan baino gehiago. Beharrezkoa da Euskal Pilotaren zabalketa, hobekuntza berez etorriko da denboraren arabera. Beste herri batzuk gureganatuko ditugu harrera onarekin, asken batean dugun helburura iritsiz hau da: kirol olinpikoa bezala onartua izatea. Horretarako partaidetzaren kopurua handitu beharrean gaude. Gure maila kaxkarra bada, hau da gure errealitatea, eta herrien kopurua ikusten badugu kontraesan baten aurrean gaude Europari begiratzen diogunean. Europan maila ona dago baina bi herrik bakarrik parte hartzen dute!!!

Herrien arteko Euskal Pilotako bileran parte hartutako lehenengo emakumea naiz eta ni egon nintzen bilera hartan emakumeen partaidetzak dominaren balioa izango zuela onartu zen, ordurarte onartu gabe zegoenez!. Urteak pasa dira eta asken honetan Peruk emakumezko frontenis taldea (bakarra) aurkeztu zuen, eta nire iritzia da: egun baldintza olinpikoak betetzeko beharko bagenu kopuru jakin bat, emakumezko talde hau oso garrantzitsua izango litzateke pilotak parte hartzeko horrelako txapelketa batetan, hau baita kirolarien amets nagusia mundu honetan. Ikus dezagun partaidetzaren garrantzia, mailaz aparte, horrelako zenbait kasutan, goi mailakoak ezin dutelako besteok gabe olinpiadetan parte hartu. Hau da idazten ez den historia. Behin Cubako nire lagun zientzilari eta politiko batek esan zidan: idatzi egin behar dira kritikak zehatz mehatz nonbaitera iristearren. Garapenaren bidean gaude, maila teknikoa, eboluzioaren ondorio eta sintesia da. Onar ezazu kazetari jauna gure maila kaxkarra, hau delako gure pilotaren errealitatea. Gure garapenerako beharrezkoa zaigu partaide izatera iristen jakitea, lehenengoak izan a la ez.