|
AZTIk, hurrengo eginkizun hauek ditu sail
honetan:
Arrantza zentzudun eta lehiakor baterako ikerketa
Baliabideen zentzuzko ustiapena
ezinbestekoa da, arrantza-sektorearen etorkizun jasangarria bermetzeko.
Gure ikerketa lanak guztiz baliagarriak dira arrantza-lekuen
kudeaketa egokia lortzeko beharrezkoak diren oinarrizko teknikak
ezartzeko. Era berean, ontziei, teknologia berriak transferitzen
dizkiegu beren lehiakortasuna hobetu dezaten.
Gure eginkizuna,beraz, administrazio
publikoaren kudeaketa premiei eta arrantza sektorearen lehiakortasun-beharrei
erantzutea da.
 Stock edo baliabideen
ebaluaketa egokia egiteko, arrantza-lekuen egoeraren jarraipena
egin eta espezieen eta bere ingurune biologikoaren ezagutza hobetu
behar dugu.
Arrantza arduratsua eta lehiakorra
lortu ahal izateko behar-beharrezkoa da stocken egoera eta gorabehera
sozioekonomikoak ezagutzea, eta erabili beharreko arrantza teknologiak
etengabe hobetzeko oinarrizko teknikak garatzea.
|
Gure espezializazio
eta teknologia arlo nagusiak hauek dira: |
ARRANTZA LEKUEN
JARRAIPENA
Laginketa sare moderno
baten bitartez, honako gai hauei buruzko informazio eguneratua
lortzea:
- Merkatal-harrapaketak eta bere
ezaugarriak
- Arrantza-floten egitura eta
jarduera.
(arrantzari buruzko estatistika
espezializatuak) |
Oinarrizko estatistikak, Kudeaketaren
Zientzi Kontseilua hobetzeko.
Arrantzaren oinarrizko datuak
lortzearen garrantzia handituz doa Europan eta Euskal Herrian;
egin-eginean ere, gero eta informazio gehiago behar da, arrantza
desberdinak ondo kudeatzeko. Izan ere, EBk gero eta fondo gehiago
ematen du laginketa-sareak hobetzeko eta mantentzeko, zenbait
ikerketa-proiekturen bidez.
Horri dagokionez, jarduera-eremu
honek datu-base historikoa mantendu eta hobetzeko aukera ematen
du; datu-base hori Euskal Herriko erauzketa-sektoreko espezie
garrantzitsuenak aztertzeko erabil daiteke, nazioarteko erakundeetan
(ICES, NAFO eta ICCAT); horrela, AZTIko teknikariak gero eta
sarriago egongo dira nazioarteko lan-taldeetan, euskal flotarako
espezie interesgarriak ikertzen dituzten lan-taldeetan hain zuzen.
Era berean, eremu honen bidez,
Euskal Herriko datu-basea finkatzen laguntzen dugu; horrek, berriz,
bidea ematen du berton aparailuak erabiliz egiten den arrantza
hobeto ezagutzeko, hori ez baita nazioarteko taldeetan aztertzen.
Atunaren arrantza
Euskal Herrian, atunaren
arrantzak garrantzi handia dauka. Lankidetza aktiboa izan dugu
izozkailudun atun-sektorearekin, bai Atlantikoko atunen babesari
buruzko erabakiaren jarraipenean (1997ko azkenetan hasitakoa),
bai ekialdeko Ozeano Bareko uretan buruturiko atun-arrantzaren
jarraipenean. Halaber, aurrera egin dugu atun epelen biologiaren
eta dinamikaren ezagutzan, batez ere atun zuriari dagokionez.
Pelagikoen Arrantza
Eremu honen helburu nagusia
pelagikoen arrantzaren jarraipena egitea eta antxoa, berdel,
txitxarro nahiz sardina populazioen egoera ebaluatzea da, baita
zientzi aholkularitza egitea ere, halako arrantza ahalik eta
ondoen kudeatzeko Europan (CIEMaren eta ACEMaren bidez), Espainian
eta Euskal Herrian.
EBko uretako demertsalen arrantza
Azken aldi honetan, arrantza
mota honi buruzko ikerketa ugaritu egin dira, eta urruneko urei
buruzko proiektu batzuk ere burutu dira. Eremu honen barruko
espezie nagusiak hauexek dira: legatza, zapoa (garrantzi handikoa,
euskal flotarako), oilarra, bakailaoa eta fletana.
Egindako ikerketek aurrerakada
handia dakarte, zenbait parametro biologiko ezagutzeari dagokionez,
hala nola, adina, hazkuntza, ugalketa, migrazioen jarraipena,
etab. Laginketa ahalegin handia behar da, eta, horretan, armadoreek
partehartze aktiboa izan behar dute; gainera, arrantza kanpaina
ugari hartzen dira aintzat.
Demertsalen arrantza urruneko
uretan
Gai honi buruzko ikerketa
proiektuak ugaritu egin dira azken bi urteotan. Urruneko uretako
demertsalen arrantza flota nagusia bakailaoarena da, eta flota
hori, gaur egun, Pasaiako 4 bikotek osatzen dute; horiek, batez
ere, bakailaoa, fletan beltza eta horiei loturiko beste espezie
batzuk harrapatzen dituzte, esate baterako, eglefinoa, gallinetak/krabarrokak,
platuxa latzak eta beste arrain laun eta granadero batzuk.
ARRANTZA ARLOKO
BIOLOGIA
|
Arrain multzoen dinamika azaltzen
duten parametro biologikoen estimazioa
- Migrazioak
- Stock-en identifikazioa
- Banaketa
- Hazkuntza
- Ugalketa
- Hilkortasuna
|
BALIABIDEEN
EGOERA EBALUATZEA
 Ondoko
lanetan partehartzaile eta sustatzaile gara:
wBaliabideen egoera ebaluatzea
wZuzeneko kanpainen bitartez, baliabideen
ugaritasuna eta bilakaera neurtzea
wBeste arrantza-leku batzuetako aukerak
aztertzea
|
Adinaren
zehaztapena otolitoen bidez |
|
 Baliabideen
ebaluazioaren kanpaina
|
ARRANTZAREN TEKNOLOGIA
Arrantza-jardueren eraginkortasuna
hobetzeko teknologia garatu eta ezagutarazten dugu, honako gai
hauetan:
4Arrantza-arteak
eta aparailuak
4Arrantza-ontziak
4Arraina
detektatu eta erakartzeko metodoak
(satelite bidezko teledetekzioa, itsaspeko akustika...)
4Espezieek
arrantza-arte eta aparailuen aurrean duten
jokaera |
 Arrantzaren kudeaketa
arduratsurako oinarri teknikoak ezartzen ditugu, honako gai hauek
aztertuz:
-Arrantza
arteen eragina
-Arrantza
mota ezberdinen arteko eragina
Arrantza teknologia
Arrantza baliabideak kudeatzeko
Arlo honetan, arrantza
aparailuez jarduteko moduari buruzko ikerketak egiten dira; ikerketa
eremu nagusietariko bat arrantza aparailuen hautakortasuna da.
Hautakortasuna, berriz, arrantza aparailu batek espezie bateko
arrain-tamaina batzuk beste batzuei dagokienez harrapatzeko duen
gaitasuna da (espezie barneko hautakortasuna), edo espezie batzuk
beste batzuei dagokienez harrapatzeko duen gaitasuna (espeziearteko
hautakortasuna).
Ikerketa hauek burutzeko, AZTIk
itsasoko lan esperimentalerako adituak diren teknikariak ditu;
teknikariok, gainera, proba horietan jasotako datuak prozesatu
eta aztertzen ere adituak dira. Elementu nagusienen artean, ikerketa
hauek burutzeko ekipamendu teknikoaren barruan, arrantza aparailu
esperimentalak sartzen dira, baita ekipo elektrikoa ere (SCANMAR),
arraste-sareek arrantzan duten jokabidearen jarraipena egiteko.
Lehiakortasuna hobetzeko
1997an abiarazitako arlo
honen helburua zenbait proiektu egitea da, arrantzara aplikaturiko
teknologiak hobetzeko. Urte horretan Euskal Herriko Arrantza
Sektorearen beharrizan teknologikoen diagnostikoa egin beharra
zegoela ikusi zen. Euskal Herriko Arrantza Sektorearen osaketa
hauxe da: baxurako flotak, freskorako altura, bakailao-untziak,
atunontzi-izozkailuak eta arrastontzi-izozkailuak. Horien guztien
arazoak eta estrategiak ez dira berdinak. Izan ere, batzuen ardura
nagusia euren espezie nagusien eta osagarrien stockaren egoera
da; beste batzuen ardurak, ostera, beste herri batzuekiko negoziazioak
dira, euren kalak ustiatu ahal izateko.
OZEANOGRAFIA
ETA ARRANTZA LEKUEN ARTEKO LOTURA (EKOLOGIA)
Gai anitzeko arloa da, gure bi
departamentuek, ozeanografia sailak eta arrantza baliabideen
sailak, elkarlanean prestatuak daudelarik.
aIngurugiroaren
(azaleratzea, elikagaien balantzea, klorofila, planktona, etab.)
eta arrantza-lekuen (banaketa, hazkuntza, hilkortasuna, erreklutamendua...)
arteko lotura
aProduktuak ateratzeko jarduerek ekosisteman duten
eragina
aTeledetekzioa arrain-leku eta itsas inguruneari
aplikatua
aArrantza-lekuen kudeaketaren ondorio sozioekonomikoak
aztertzen ditugu |
 Ozeanografia-
Arrantzak (Ekologia)
Arrantza baliabideen
aldaerak ulertzeko balio duen ingurugiro informazioa. AZTIk nazioarteko
proiektu batzuetan parte hartu du, eta horrek aukera eman dio
ingurugiro harremanak eta horiek arrantza baliabideetan duten
eragina hobeto ulertzeko; lorpen garrantzitsuak izan dira ondoko
arloetan:
- Kontinente-ezpondari loturiko
ozeano-korronteen ereduak garatu eta kalibratzea (Europako ezpondako
korrontea).
- Legatzaren eta antxoaren arrautzen
nahiz larben banaketa; banaketa horrek dituen erlazioak, arrautza
nahiz larba horiek hazkuntza-tokietara eramaten dituzten ozeano-korrenteekin.
- Euskal Herriko kostaldeko hidrografiaren
ikerketa, itsaslabarreko korrontea agertzeari dagokionez.
- Satelite bidezko jarraipena
egitea, itsaso-azaleko tenperaturaren urteetako banaketak (ikerturiko
urteak) izandako gorabeherei buruz eta horiek ozeanografian eta
ikerturiko arrantzetan izandako eraginari buruz.
ARRANTZAREN
SOZIOEKONOMIA
- Arrantza lekuen kudeaketaren
ondorio sozioekonomikoak aztertzen ditugu.
AZTIko Arrantza
Baliabide Saila |
